Donderdag 19 september waren wij bij de presentatie van de WakaWaka Base, de opvolger van de WakaWaka light en WakaWaka power. Voor elke WakaWaka die hier wordt verkocht, gaat er één naar iemand anders op de wereld die in een noodsituatie zit. Maurits Groen, één van de oprichters en #2 in de Duurzame 100, vertelt.
“Hoe kan het zo zijn dat in werelddelen waar de zon zo uitbundig schijnt, hier geen gebruik van wordt gemaakt?”
Er zijn zo'n 1,2 miljard mensen die energie-armoede kennen en geen toegang hebben tot licht en stroom. Nog eens zo'n 2,5 miljard mensen leeft in een gebied waar 5 uur per dag zomaar de stroom uitvalt.
"Dit is desastreus voor een samenleving: machines die uitvallen, producten die bederven, een en al ellende. Wij vroegen ons af: hoe kan het zo zijn dat in werelddelen waar de zon zo uitbundig schijnt, hier geen gebruik van wordt gemaakt?"
Er volgt een grote crowdfundingcampagne, waarbij WakaWaka ook de Amerikaanse markt weet te bereiken. Ze besluiten de WakaWaka hier marktconform te verkopen, maar een groot gedeelte van de marche te gaan besteden aan het helpen van mensen in noodsituaties.
"We geloven niet aan zomaar weggeven, tenzij de situatie er om vraagt, dan moet je gewoon acuut helpen. Ik ben er echt ontzettend trots op dat we met ons team erin geslaagd zijn om binnen 3 jaar ongeveer een miljoen mensen van licht en stroom te voorzien in rampsituaties en situaties waarin mensen gewoon echt niks hebben."
Daaronder zijn een half miljoen Syrische vluchtelingen bereikt, in samenwerking met het International Rescue Commity (IRC). Dit heeft ertoe geleid dat de eerste WakaWaka's op 11 maart 2013 naar Gaziantep in Zuid-Turkijke gingen. Dat was drie maanden eerder dan de initiatiefnemers gedacht hadden dat ze konden leveren.
“Daar krijg ik rillingen van.”
"Na een jaar heeft de IRC een onderzoek gedaan naar de eerste 26.000 WakaWaka's die door hun zijn uitgegeven om te kijken of ze deze nog hadden. Mensen in nood blij zijn met alles, maar verkopen dingen vaak weer, omdat ze zelf vaak beter weten wat ze nodig hebben dan de grote noodhulporganisaties. Normaal gesproken wordt 30% verkocht op markten. Op zich niet erg, want dan ontstaat er een normale herverdeling van spullen. Van de WakaWaka konden ze er 4 niet terug vinden."
Volgens de IRC is dit, na water en eten, het meest waardevolle wat ze ooit hebben uitgedeeld.
Er zijn 60 miljoen vluchtelingen over de hele wereld en dit aantal neemt enorm toe. "Eindelijk krijgen we er nu zelf ook een beetje mee te maken. In een land als Libanon en Jordanië bestaat inmiddels een kwart van de bevolking uit vluchtelingen. Wij teuten hier over een paar duizend vluchtelingen. Dat zijn landen die het zich veel minder kunnen permitteren dan wij en toch zijn die in staat om die mensen, met alle schaarse middelen die ze hebben, op te vangen.
Twee weken geleden kreeg Maurits Groen een Twitterbericht van de Engelse directeur van de IRC. Deze was op Lesbos in Griekenland was, waar duizenden mensen per dag aanspoelen in bootjes of zwemmend. Hij stond daar te kijken of hij mensen kon helpen, in een t-shirt met IRC-logo. Er kwam een man het strand op. Drijfnat haalt hij het enige wat hij bij zich heeft uit zijn zak: een plastic zakje met zijn telefoontje en zijn WakaWaka. Hij was hierdoor in de mogelijkheid zijn familie op te bellen dat hij in leven was. "Daar krijg ik rillingen van."
“De helft van ons is dood en daarna ben je je huis kwijt, je baan kwijt, je alles kwijt en zit je drie jaar later nog in de brandende zon in een tentje zonder voorzieningen.”
Hoe fantastisch is het dat je hier een geweldig product kunt kopen en er ook nog eens iemand anders mee helpt? Buy one, give one.
"Maar dan alleen in noodsituaties - want mensen zijn niet zielig -, als ze in nood zijn en acuut geholpen moeten worden."
Voorbeelden:
- Energie is in sommige landen onbetaalbaar. In Rwanda is stroom zelfs duurder dan hier in Nederland, terwijl ze maar $1,50 per dag verdienen. Stroom is daarmee een luxe, in plaats van dat het normaal is.
- Huizen worden vaak verlicht met kerosine lampen. Gevaarlijk vanwege giftige stoffen die worden ingeademd en brandgevaar.
- Door natuurrampen zijn mensen soms van licht en stroom afgesloten.
WakaWaka draagt bij aan 12 van de 17 sustainable development goals (voorheen millenniumdoelen).
"In Haïti hebben we 12.000 gezinnen geholpen. Moet je je eens voorstellen: nu stort hier de boel in. De helft van ons is dood en daarna ben je je huis kwijt, je baan kwijt, je alles kwijt en zit je drie jaar later nog in de brandende zon in een tentje zonder voorzieningen. Die mensen hebben we geholpen, maar die kunnen wel wat doen. Ze hebben bomen gepland, kinderen les gegeven, wegen gerepareerd. Dat doet iets met mensen. Als je leefomgeving er zo verslonsd en vies uit ziet, dan zakt je de moed al in de schoenen als je de deur uit gaat. Terwijl als het er anders uit ziet, zit je meteen heel anders in je vel en ga je ook anticiperen. Dát is de bedoeling. Met een kleine bijdrage proberen we wat te doen."
“Er kan gedweild worden, maar ik wil wat aan de kraan doen.”
"Er kan gedweild worden, maar ik wil wat aan de kraan doen." Maurits Groen wil praten met de mensen die landen regeren. Met de insteek: laten we dingen nou eens structureel gaan aanpakken. "We hopen mensen en (energie)bedrijven aan elkaar te koppelen en zo van boven en onderaf de verduurzaming van de economie te beïnvloeden. Te beginnen bij de energievoorziening, het hart van de economie."
De nieuwste WakaWake Base is op de website van WakaWaka verkrijgbaar.